https://rimj.org/pubs/index.php/ajms <p>ژورنال علوم طبی افغانستان (Afghanistan Journal of Medical Sciences) یک مجله علمی-تحقیقی از افغانستان است که در سال 2022 تحت برنامه AYAT_25 توسط مرکز مطالعات اپیدمیولوژیک افغانستان (Afghanistan Center for Epidemiological Studies) برای شفاخانه حوزوی ولایت هرات تأسیس شده است. هدف اصلی این مجله، تأثیرگذاری بر علوم طبی و ترویج پژوهش‌های علمی در این حوزه است.</p> <p>ژورنال علوم طبی افغانستان به صورت الکترونیکی و چاپی هر سال یکبار تولید و منتشر می‌شود و برخلاف بسیاری از مجلات علمی، هزینه چاپ مقاله (APC) را نمی‌طلبد. این ویژگی منحصر به فرد، به پژوهشگران و نویسندگان امکان می‌دهد مقالات خود را در این ژورنال منتشر کرده و بدون هزینه‌های اضافی، دسترسی به مقالات علمی را پیدا کنند.</p> <p>در ژورنال علوم طبی افغانستان، مقاله تحقیقی، مقاله مروری، گزارش ها یا نامه های کوتاه، مطالعات موردی، مقاله نظری، نقد کتاب، نامه به سردبیر و سرمقاله‌های متنوعی منتشر می‌شوند.</p> مرکز مطالعات اپیدمیولوژیک افغانستان fa-IR ژورنال علوم طبی افغانستان 3005-3889 https://rimj.org/pubs/index.php/ajms/article/view/115 <p><strong>پس زمینه:</strong> سندرم‌های حاد کرونری (ACS) و مرگ ناگهانی، علت بیشتر مرگ‌های مرتبط با IHD می باشند که مسئول 1.8 میلیون مرگ در سال اند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی پروفایل بیماران؛ سن، جنسیت، فشار خون زمان مراجعه، مریضی‌های ثانوی و دارو‌های مصرفی و ارتباط آن با نوعیت سندروم کرونری حاد است.</p> <p><strong>روش تحقیق:</strong> در این تحقیق Medical Record Review دوسیه‌های مریضانی که با تشخیص سندرم کرونری حاد، طی سال‌های (۱۳۹۵ الی ۱۴۰۰) در بخش داخله شفاخانه حوزوی ولایت هرات بستری شده اند، بررسی گردیده است. دوسیه مریضان به روش تصادفی انتخاب گردیده. در مجموع 500 دوسیه ای برگزیده شد که تشخیص اولیه برایشان سندروم کرونر حاد گذاشته شده بود. از آن میان،359 دوسیه، تشخیص نهایی شان نیز سندروم کرونر حاد دریافت گردید.</p> <p><strong>یافته ها:</strong> از میان تمام بیماران، 202 نفر (56.3 فیصد) را مردان تشکیل میدهند. بیش از نیمِ بیمارانِ مورد بررسی 194 نفر(54.0 فیصد) در هنگام مراجعه با فشار خون بالا گزارش شدند و 266 نفر(74.1 فیصد) سابقه ی بیماری‌های ثانوی داشتند. در بیمارانی که نوعیت ACS در آنها تعیین شده، فیصدی انواع ACS به ترتیب 46.6 فیصد، آنژین ناپایدارUnstable Angina) ) 39.8 فیصد، انفارکشن میوکارد با صعود قطعه(STEMI) ST و 19.6 فیصد، انفارکشن میوکارد بدون صعود قطعه ST (NSTEMI) یافت شده است. رابطه نوعیت سندروم حاد کرونر با جنسیت، فشار خون زمان مراجعه و موجودیت بیماری ثانوی معنی دارشمرده شده است.</p> <p><strong>نتیجه گیری:</strong> در سطح شفاخانه حوزوی ولایت هرات تصنیف سندروم حاد کرونر به ترتیب: آنژین ناپایدار، STEMI و NSTEMI میباشد. در حدود یک سوم موارد تشخیص ابتدایی سندروم حاد کرونر، با تشخیص نهایی بیماری یکی نیست. فشار خون نزد اکثریت بیماران سندروم کرونر حاد، در شفاخانه حوزوی ولایت هرات موجود است. هنگام تصنیف و تعیین نوعیت سندروم حاد کرونر، در زمان تشخیصِ ابتداییِ بیماری باید جنسیت، فشار خون، زمان مراجعه و موجودیت بیماری همراه ، باید مدنظر گرفته شود.</p> غلام داوود هاشمی فرامرز حسن زاده سید ولید ظهین الهام حسن زاده بصیراحمد محمدی نسیبه رزاقی حق نشر 2023 Ghullam Dawood Hashemi, Faramarz Hasanzadeh, Saeed Walid Zaheen, Elham Hasanzadeh, Basir Ahmad Mohammadi, Nosaibah Razaqi https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2023-08-09 2023-08-09 1 1 3 14 10.56101/ajms.v1i1.115 https://rimj.org/pubs/index.php/ajms/article/view/117 <p><strong>پس زمینه:</strong> نوجوانی دوره حساس در زندگی دختران بوده که با تغییرات جسمی، عاطفی، شناختی و اجتماعی قابل توجهی از جمله وقوع عادت ماهانه، همراه است. این مطالعه به هدف ارزیابی دانش و عملکرد در مورد عادت ماهانه در میان دختران مکاتب در شهر هرات، افغانستان انجام شده است.</p> <p><strong>روش تحقیق:</strong> این مطالعه مقطعی نزد دانش آموزان دختر در مکاتب شهر هرات، افغانستان انجام شده. شرکت کنندگان این تحقیق، دانش آموزان صنف های پنجم تا دوازدهم می‌باشند. در مجموع 998 دانش آموز دختر در این تحقیق شرکت کردند.</p> <p><strong>یافته ها:</strong> از میان اشتراک کنندگان 51.8 فیصد، بین سنین 9-14 سال بودند. دانش مجموعی اشتراک کننده ها نزد 52.2 فیصد بالا دریافت گردید. آگاهی اشتراک کننده هایی که عادت ماهوار را تجربه کردند، 67.7 فیصد بالا دیده شد.</p> <p><strong>نتیجه گیری:</strong> آگاهی و عملکرد مناسب دختران مکاتب در ولایت هرات، پیرامون عادت ماهوار ضعیف تر نسبت به سایر کشورها دریافت گردید. پروگرام های آگاهی دهنده بیشتر در مورد قاعدگی و بهداشت قاعدگی توصیه می شود. پیشنهاد می شود که موضوع عادت ماهوار و عمل‌کرد در جریان این سکل طبیعی بدن، شامل مواد درسی مکتب شود.</p> پروین احمدی شراره صارم حبیبه افضلی حق نشر 2023 Parwin Ahmadi, Sharara Sarem, Habibah Afzali https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2023-08-09 2023-08-09 1 1 15 25 10.56101/ajms.v1i1.117 https://rimj.org/pubs/index.php/ajms/article/view/118 <p><strong>پس زمینه:</strong> كيفيـت زنـدگي مفهومی چند بعدی بوده که ابعاد متفاوت سلامت و آسايش جسمي، روانـي و اجتماعي فرد را در بر مـي‌گيـرد. هدف این تحقیق بررسی کیفیت زندگی مرتبط با صحت HRQoL در مریضان بستری در شفاخانه نسایی ولادی خیریه رضایی ولایت هرات می‌باشد.</p> <p><strong>روش تحقیق:</strong> این تحقیق مقطعی با ۱55 تن از مریضان بستری، در بخش نسایی ولادی خیریه رضایی شفاخانه حوزوی ولایت هرات از تاریخ ۱/۷/۱۴۰۱ الی تاریخ ۲۰/۷/۱۴۰۱ انجام یافته است.</p> <p><strong>یافته ها:</strong> در تحقیق فعلی مجموعا ۱۵۵ نفرخانم شرکت کردند. که از میان اشتراک کنندگان (54.2 فیصد) بین سنین 18-25 سال استند. مولفه جسمی (87.1) فیصد بد به‌دست آمده و مولفه روانی نزد (47.1 فیصد) خوب دریافت گردیده است. مولفه جسمی در بین اشخاصی که دارای شغل اند (20 درصد ) خوب به‌دست آمده است و وضعیت مالی خانواده های که درآمد شان بین 4000-8000 افغانی است (85درصد) بد گزارش شده است.</p> <p><strong>نتیجه گیری:</strong> کیفیت زندگی بیماران بستری در شفاخانه نسایی ولادی خیریه رضایی هرات، از منظر سلامت فزیکی و روانی نسبت به بیماران بستری مشابه در دیگر کشورها پایین تر دریافت گردید. شناسایی عواملی‌که باعث تاثیر نامطلوب بر کیفیت زندگی بیماران- ازنظر فزیکی و روانی- میگردد، بسیار مهم است. برای این بیماران، جهت پیش‌گیری از مصاب شدن به مشکلات جانبی تاثیرگذار بر روان و جسم شان، پیدا کردن راه حل برای بهبود سطح زندگی شان، در اولویت قرار دارد.</p> نجیبه آذر لیلا قناویزی احمد فرشید حسام حق نشر 2023 Najiba Aazar, Laila Qanawizada, Ahmad Farshid Hassam https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2023-08-09 2023-08-09 1 1 26 36 10.56101/ajms.v1i1.118 https://rimj.org/pubs/index.php/ajms/article/view/114 <p><strong>پس زمینه:</strong> کیفیت زندگی به عنوان شاخص مهمی از تأثیر مریضی ها بر بیمارانی که از اختلالات روانی شدید رنج می برند، در نظر گرفته می شود که به طور قابل توجهی بیماران را تحت تاثیر قرار میدهد. این تحقیق، به بررسی و ارزیابی کیفیت زندگی مریضان بستری در بخش صحت روانی شفاخانه حوزی ولایت هرات می‌پردازد.</p> <p><strong>روش تحقیق:</strong> این تحقیق مقطعی نزد ۱۴۷ تن از مریضان داخل بستر در بخش صحت روانی شفاخانه حوزوی ولایت هرات به تاریخ ۱/۷/۱۴۰۱ آغاز و به تاریخ ۲۰/۷/۱۴۰۱ختم گردیده است.</p> <p><strong>یافته ها:</strong> مجموعا در این تحقیق 147 نفر اشتراک کردند که از میان اشتراک کنندگان (59.9 فیصد) بین سنین 15-28 سال به‌دست آمده و (20.4 فیصد) مردان در این تحقیق شرکت داشتند. مولفه جسمی نزد 117 (79.6)% از افراد، بد دریافت شده ، و مولفه روانی نزد30 (20.4)% از مریضانی که بستر بودند خوب، گزارش شده است. بر اساس جنسیت، مولفه جسمی زنان (84.6درصد) بدتر از مردان بوده است و نظر به سطح تحصیلات اشخاصی که سواد خواندن و نوشتن را نداشتند، (82.3 درصد) مولفه جسمی شان بدتر میباشد. مولفه جسمی در بین اشخاص بی‌کار فقط (37.5درصد) خوب به‌دست آمده است. بر حسب جنسیت مولفه روانی زنان (82.9درصد) بدتر از مردان بوده که ارتباط معناداری با مولفه روانی دارد.</p> <p><strong>نتیجه گیری:</strong> کیفیت زندگی بیماران بستری در بخش صحت روان شفاخانه حوزوی ولایت هرات، از منظر فزیکی و روانی نسبت به بیماران بستر در دیگر کشورها پایین تر دریافت شده. شناسایی عواملی‌که باعث تاثیر بد بر کیفیت زندگی بیماران می‌گردد، بسیار مهم است. برای این بیماران، جهت پیشگیری از مصاب شدن به مشکلات جانبی تاثیرگذار بر کیفیت زندگی، مداخله هدف‌مند اولیه مورد نیاز است.</p> عبدالقدیم محمدی محمد شفیق عمیر نجم الدین نجم ذبیح الله اسحق زی فیروز احمد فایض صادق عبدالهی مرتضی نورمحمدی حق نشر 2023 Abdul Qadim Mohammadi, Mohammad Shafiq Omair, Najmuddin Najm, Zabiullah Ishaqzai, Firooz Ahmad Faez, Sadeq Abdullahi, Morteza Noormohammadi https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2023-08-09 2023-08-09 1 1 37 47 10.56101/ajms.v1i1.114 https://rimj.org/pubs/index.php/ajms/article/view/120 <p>N/A</p> خواجه میر اسلام سعید محمد نعیم دولتی احمد نیازی حق نشر 2023 Khawja Mir Islam Saeed, Mohammad Naeem Dawlati, Ahmad Neyazi https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0 2023-08-09 2023-08-09 1 1 1 2 10.56101/ajms.v1i1.120